Tuesday, October 11, 2016

#004: Formosa độc hạị quá! Formosa phải bồi thường 30 tỷ USD ít nhất

Formosa Hà Tĩnh Steel, một công ty con của Tập đoàn Formosa Plastics, đã gây ra thảm họa môi trường lớn nhất Việt Nam, thải chất độc hại ra biển cá chết dọc theo 200 km (124 dặm) 4 tỉnh miền Trung, ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống con người Vietnam.

Formosa phải bồi thường 30 tỷ USD ít nhất mà trong khi đó chỉ có bồi thường 500 triệu USD thôi.  Điều này thật vô lý!!!

Trước hết sơ lượt về 4 điểm chính sau đây:
 
[1] Đây là bài viết về Formosa thải độc hại hoá chất trên biển miền Trung.
Bài này nói về các chất độc trong nước thải của Formosa độc hại ra sao.Trên 100 chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành từ 30 cơ quan trong và ngoài nước đã tổ chức thu thập, phân tích dữ liệu và xác định trong nguồn nước thải của Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà tĩnh (FHS) có chứa các độc tố Phenol, Cyanua, Hydroxit Sắt vượt quá mức cho phép. Đây là những chất độc gây ra tình trạng cá chết hàng loạt tại 4 miền Trung, Việt Nam.

[2] Đây là bài viết từ Reuters nói về BP làm dầu tràn trên bờ biển USA (2000 km) và BP đã bồi thường hơn 20 tỷ USD cho sự việc gây ra.

[3] Đây là bài viết từ "The Newyork Times" về Japan đã từng bị độc hạị hoá chất trên biển và phải mất hơn 50 năm mới làm sạch biển. Japan hơn Vietnam về khoa học kỹ thuật, kinh tế và quản lý mà phải mất hơn 50 năm mới có thể làm sạch biển.  Hơn thế nữa, tham nhũng ở Vietnam rất trầm trọng.  Việc quản lý về mức độ an toàn khó mà kiểm soát. Vậy Vietnam sẽ mất bao lâu thời gian để làm sạch biển?
http://www.nytimes.com/1997/08/23/world/mercury-mostly-gone-from-bay-in-japan-still-poisons-town-s-life.html?_r=0

[4] Đây là bài viết từ "The New York Times" về Formosa đă thừa nhận trách nhiệm và đồng ý trả 500 triệu USD.
Bài này cũng tường thuật rằng các quan chức Vietnam đã không báo cáo công khai, cho nên rất nhiều nghi vấn rằng ngoài những hóa chất độc hại như là Phenol, Cyanua, Hydroxit sẽ còn có các hoá chất khác (ví dụ: chì, thủy ngân, cadmium, arsenic) độc hại mạnh hơn nữa sẽ ở lại trong môi trường rất lâu dài đã được phát hiện nhưng mà không công khai phổ biến?

Nếu so sánh [1] và [2], thì [1] nặng hơn [2] nhiều vô cùng vì chất độc không những ở trên mặt nước, ở dưới nước mà còn nằm ở dưới lòng biển và đáy biển. Chỉ cần một cơn sóng lớn thì chất độc ở dưới đáy biển sẽ lên lại. Sẽ mất hơn 30 năm mới có thể làm sạch biển được.

Điều này ảnh hưởng đến đời sống, sức khoẻ và công việc của người dân; giáo dục (con cái không thể đến trường vì cha mẹ mất việc và bị thu nhập ít lại); ảnh hưởng trầm trọng đến nền du lịch miền Trung; ngành sản xuất Mắm, Muối, hải sản; bao nhiêu loài cá, trứng cá, rùa, thủy sản, chim và động vật quí bị chết; v.v… người miền Trung sống về biển là chính. Người dân sẽ sống như thế nào đây? Họ bắt cá/tôm không ai dám mua và ăn!!! Thuyền bè không ai đi lại!!! Muối mắm xuất cảng không ai dám nhận!!! Khách sạn thì trống!!! Nhà hàng thì vắng khách!!! v.v..

Ai sẽ đền bù khi họ bị bệnh hoặc bị chết vì đồ ăn và nước biển bị nhiễm độc hiện tại và trong tương lai? Nếu ai đó nói là biển an toàn thì thử thường lặn xuống đáy biển nhiều lần đặc biệt là khi có sóng lớn, dám không? Có thể không bị ngày hôm nay nhưng có dám chắc ngày mai không bị?

Tội nghiệp họ quá!!! Sẽ kéo dài nhiều năm cho đến khi biển sạch. Ngoài ra, sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế đất nước Vietnam lâu dài, đặc biệt là miền Trung, là nơi đang phát triển về du lịch!!!

Thử đặt bạn vào vị trí của họ thì cuộc sống bạn sẽ như thế nào?  Bạn có thể lo cho gia đình hiện tại và tương lai nhiều năm sau này không?  Sức khoẻ của bạn và gia đình bạn sẽ được an toàn trong tương lai không?

Formosa bồi thường 500 triệu USD đâu là gì!!!

Đúng ra, Formosa phải bồi thường 30 tỷ USD ít nhất.  Tai sao?  Xin mời xem chi tiết ở phần a-f sau đây:

a)  Số tiền trả chuyên gia và dụng cụ làm sạch biển, tốn 500 triệu USD ít nhất nếu dựa theo 30 năm.
  • Tiền lương của một người chuyên gia về biển ở nước ngoài trung bình 120 ngàn USD cho 1 năm.  Muốn làm sạch biển 4 tỉnh miền Trung thì cần ít nhất 100 chuyên gia.  Như vậy số tiền sẽ là $120000 (salary) x 100 (persons) x 30 (years) = 360 triệu USD.
  • Tiền thuê mướn và di chuyển dụng cụ để nghiên cứu và làm sạch biển 4 tỉnh miền Trung rất đắt, có thể hơn 150 triệu USD trong vòng 30 năm.
b) Về ngành du lịch, 4 tỉnh  miền Trung bị ảnh hưởng rất nặng nề, Formosa phải bồi thường 7 tỷ USD ít nhất nếu dựa theo 5-7 năm để hồi phục.  Trong ngành du lịch có rất nhiều bộ phận, sau đây chỉ neo lên một số bộ phận thuộc về ngành du lich:
  • Country’s share market in tourism
  • Companies’s share market in tourism
  • Reputation/Image of the company
  • Transport services (airline, train, taxi, bus, boats, ferries)
  • Accomodation Services (hotel, resort and many other providers) e.g. hotel is shut-down due to empty rooms
  • Travel services (tour operators and travel agencies)
  • Sporting services
  • Food services (restaurant, cafes, bars, caterings)
  • Entertainment services (karaoke, body massage, etc..)
  • Management and Marketing organisations/companies
  • Travel Technology and Services providers
  • Life of workers in tourism are struggle in jobs and earn less incomes due to less job
  • etc...
Nếu chỉ nói riêng một trong những bộ phận du lịch trên, “Accomodation Services” thì cũng đã bị lỗ hơn $500 triệu USD rồi.

Ví dụ: nếu không có Formosa độc hại thì du khách đến miền Trung rất nhiều trong thời gian hiện tại và tương lai. Vì Formosa độc hại, resort/hotel sẽ vắng khách. Như vậy 1 resort/hotel sẽ bị lỗ ít nhất $5000 USD (tối thiểu) trong một năm. 4 tỉnh có it nhất 25000 resorts/ hotels/ accommodation providers.  Trong vòng 5 năm, số tiền sẽ là 25000 (resort/hotel) x $5000 (lost) x 5 (years) = 625 triệu USD.

Trong ngành du lịch có ít nhất 15 bộ phận. Trung bình một bộ phận bị lỗ ít nhất 500 triệu USD nếu dựa theo 5-7 năm để được hồi phục. Vậy tổng số tiền bị mất cho ngành du lịch trong vòng 5-7 nãm là 15 (bộ phận) x 500 triệu (tiền bị lỗ cho một bộ phận) = 7.5 tỷ USD.

Miền Trung đang trên đường phát triển về du lịch; rất nhiều chương trình đã và đang đầu tư xây dựng; rất nhiều người trong và ngoài nước đang để ý đến du lịch miền TrungDu lịch là trọng điểm của người dân miền Trung đã bỏ bao nhiêu công sức bao năm nay, góp phần vào sự phát triển đất nước.   Formosa đã làm thiệt hại đến ngành du lịch miền Trung rất nặng nề.

c) Tương tự áp dụng vào những ngành sau đây, mỗi ngành cũng sẽ bị lỗ 1 tỷ USD ít nhất,  nếu dựa theo 5-7 năm để hồi phục.  Như vậy số tiền sẽ là 7 tỷ USD ít nhất.
  • Sản xuất muối
  • Sản xuất mắm
  • Sản xuất hải sản
  • Khai thác hải sản
  • Nuôi trồng thủy sản
  • Thu mua thủy sản
  • v.v..
Ví dụ, về ngành sản xuất muối, 4 tỉnh sẽ bị ảnh hýởng ở bộ phận sau đây:
  • Country’s share market in salting industry
  • Company’s share market in salting industry
  • Reputation/image of the company
  • Salt manufactures will shut-down due to risks in producing salts
  • Take longer to transport sea water
  • Take longer to filter sea water to produce safety sea water
  • Salt manufactures will take longer time to produce safety salt
  • Take longer to re-establish salting industry
  • Transport services will be impacted due to less salt manufactures
  • Accomodation services due to less salt traders and customers
  • Food services due to less salt traders and customers
  • Entertainment services due less salt traders and customers
  • Management and Marketing organisations
  • Life of workers in salting industries are in struggle in jobs and earning less incomes due to less jobs
  • etc... 
d) Ngoài ra, Formosa phải bồi thường:
  • Trên 100 tấn cá bi chết
  • Trứng cá bị nhiễm độc
  • Rùa bị chết
  • Trứng rùa bị nhiễm độc
  • Sản lượng hải sản hiếm bị chết
  • Trứng hải sản hiếm bị nhiễm độc
  • San hô bị chết
  • San hô bị bị nhiễm độc
  • Chim bi chết
  • Trứng chim bị nhiễm độc
  • Chim hiếm bị chết
  • v.v...
Về phần này cũng cần thời gian rất lâu để hồi phục và số tiền bồi thường không nhỏ đâu. Đó là chưa kể đến những loại sinh vật quí bị chết và mất thời gian rất lâu để sinh đẻ trở  lại.

Ở trên là chỉ nói về 4 tỉnh miền Trung thôi.

e) Tương tự, tất cả ngành trên cũng được ứng dụng ở những tỉnh khác trên đất nước Vietnam.  Ví dụ rất nhiều nhà hàng và tiệm buôn hải sản ở Hà Nội, Nha Trang, Tp HCM, v.v… bị mất thu nhập vì khách hàng không dám ăn và mua đồ biển. Số du khách sẽ ít đến Vietnam vì cũng sợ bị ảnh hưởng đến sức khỏe cho nên các tính khác cũng bị ảnh hưởng theo.

f) Ðặc biệt, Formosa phải bồi thường cho người dân ở khu vực gần đó:
  • đền bù tiền lệ phí luật sư cho người dân trong vấn đề kiện tụng
  • đền bù tiền cho chủ tàu/thuyền không thể ra khơi để bắt cá/tôm
  • đền bù tiền di chuyển cho người dân trong vấn đề kiện tụng
  • đền bù tiền lương lao động không được thu nhập trong vòng 30 năm
  • đền bù tiền khám bệnh cho người dân để bảo đảm không bị nhiễm độc trong vòng 30 năm
  • đền bù tiền cho nạn nhân cho gia đình đã bị nhiễm độc
  • đảm bảo an toàn sức khoẻ cho người dân cho đến khi biển sạch trong vòng 30 năm
  • đảm bảo công ăn việc làm cho người dân, vì sự việc xảy ra làm ít việc trong vòng 30 năm
  • v.v..
     
Số tiền này không nhỏ, vì phải bảo đảm an toàn sức khoẻ, công việc và cuộc sống người dân hiện tại và tương lai cho đến khi biển được sạch, có thể hon 30 năm lâu dài.
Cho nên nếu dựa theo a-f trong một thời gian dài thì Formosa phải bồi thường cho Vietnam cũng phải hơn 30 tỷ USD rồi.

Ðời sống an toàn sức khoẻ của người dân ở khu vực gần đó lâm vào cảnh kiệt quệ, rất cần sự quan tâm và giúp đỡ đặc biệt.

Ghi chú:  Con số trên chỉ là ước tính.  Muốn con số chính xác thì cần đi vào chi tiết



-------------------------------------------------------------------------
Formosa cần phải bị đuổi ra khỏi nước Vietnam

Vài điểm về Formosa:

[1] Theo kỷ luật ghi lại (b),(c),(d) Formosa đã từng vi phạm về môi trường và về an toàn lao động. Formosa đã từng bị phạt rất nhiều lần mỗi năm. Điều này chứng tỏ Formosa làm ăn bê bối không an toàn cho người lao động, không đảm bảo sức khỏe cho người dân và gây độc hại môi trường.

[2] Rất nhiều nước chống đối và không chấp nhận Formosa.  Vậy chất độc từ Formosa sẽ đưa về nước nào để sa thải?
Nước Cambodia đã từng chống đối và gửi trả chất độc từ Formosa (a).
Chẳng lẽ chất độc từ Formosa sẽ đưa về Vietnam để sa thải?


[3] Formosa làm thép và nhựa tạo ra chất độc.  Chất độc sẽ làm chết người và gây độc hại môi trường nếu mà không làm đúng qui trình an toàn.

Về kỹ thuật và quản lý: Vietnam vẫn còn thua kém xa so với Mỹ, Úc và các nước Phương Tây. Trong khi đó sự tham nhũng ở Vietnam rất trầm trọng vì thế việc quản lý về vấn đề an toàn môi trường sẽ rất khó mà kiểm soát.

Đến khi xảy ra thì thiệt hại rất cao, lúc đó thì đã quá muộn!!!

Formosa cần phải bị đuổi ra khỏi nước Vietnam.  Lý do:

1. Formosa làm ăn bê bối hay thường vi phạm kỷ luật an toàn lao động và môi trường mỗi năm;
2. Formosa sẽ tiếp tục gây độc hại cho người dân và môi trường nếu còn giữ lại ở Vietnam, thì sự thiệt hại rất cao.
3. Formosa cần phải bị đuổi đễ làm gương cho những công ty nào đầu tư vào Vietnam ảnh hưởng đến sự an toàn cho người dân và môi trường Vietnam.

Chúng ta nên chọn công ty từ những nước văn minh đã từng có kỷ luật an toàn hơn. Chúng ta cần phải tìm hiểu, nghiên cứu, cân nhắc giữa lợi và hại trước khi cho phép công ty làm ăn ở Vietnam, đặc biệt là những công ty có tính cách gây ra độc hại cho người dân và môi trường.

  

No comments:

Post a Comment